Dla jednych ludzi Internet jest miejscem, gdzie można załatwić sprawy urzędowe, zrobić zakupy, czy przejrzeć najświeższe wydarzenia. Inni zaś spędzają w sieci sporo czasu, poznając tam nowych znajomych, a niejednokrotnie także spotykając swoją miłość. Niestety, cyberprzestępcy wiedzą doskonale, że granie na ludzkich uczuciach może przynieść niezłe efekty, zwłaszcza w postaci finansowej. Na tym właśnie opiera się romance scam, czyli mechanizm oszustw internetowych, które bazują na tworzeniu intymnych relacji z ofiarą. Czym charakteryzuje się romance scam? Jaki jest schemat działania podrywaczy – oszustów?

Romance scam, czyli związek z cyberprzestępcą

Najnowsze badania amerykańskiej Federalnej Komisji ds. Handlu informują, że niemal połowa ofiar (40 proc.), które straciły pieniądze w wyniku internetowego oszustwa była w “romantycznym związku” z cyberprzestępcą. Według raportu mediana strat wśród ofiar wyniosła w 2022 roku 4400 dolarów. Z kolei polskie Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości otrzymało w 2022 roku co najmniej kilkaset zgłoszeń dotyczących oszustw na “amerykańskiego żołnierza”.

Liczby te gwałtownie wzrosły w ciągu ostatnich trzech lat, najpewniej poniekąd z powodu pandemii i znacznego przeniesienia naszego życia do sieci. Skala problemu jest naprawdę spora, nasuwa się więc pytanie, w jaki sposób oszustom udaje się tak sprawnie manipulować swoje ofiary?

Jak działają romantyczni oszuści?

Schemat działania napastników jest w większości podobny. Oszusta najczęściej można spotkać w mediach społecznościowych lub aplikacjach randkowych. Chętnie przedstawia się jako niezwykła osoba, np. rzeczony “amerykański żołnierz” czy “lekarka na misji w kraju objętym wojną”. Nowy “znajomy” zwraca również szczególną uwagę na informacje udostępniane przez ofiarę w Internecie. Na podstawie tej wiedzy ma jeszcze większą szansę udawać idealnego partnera.

W kolejnych wiadomościach oszust skupia się na budowaniu swojej wiarygodności, poprzez przesłanie swoich zdjęć (oczywiście fałszywych, kradzionych). Z biegiem czasu relacja z ofiarą przenosi się na coraz bliższy poziom. Dla osób samotnych taka romantyczna przygoda może być niezwykle kusząca, przez co ich czujność może zostać całkowicie uśpiona. Jedynym problemem jest to, że kochanek nie bardzo chce się spotkać w realnym życiu. Zawsze znajduje się dobra wymówka, by tego nie robić.

Punktem kulminacyjnym takiej znajomości jest prośba o przesłanie pieniędzy. Scenariuszy wyłudzania środków finansowych może być mnóstwo. Niejednokrotnie jest to prośba o pomoc w związku z np. operacją kogoś bliskiego, czy ogólną ciężką sytuacją materialną. Zakochane ofiary dokonują wpłat na wskazane konto i tym samym tracą duże pieniądze, a nieraz oszczędności życia. Gdy pieniędzy na przelewy zaczyna brakować – oszust znika.

O jak dużych pieniądzach mowa? No cóż, całkiem sporych – w ubiegłym roku głośno było o seniorce z powiatu sokólskiego, która w wyniku oszustwa straciła 350 tysięcy złotych. Kilka dni temu natomiast media informowały o olsztyniance, która została oszukana na ponad 300 tysięcy złotych przez “wdowca walczącego o zdrowie córki”. Przykłady te to tylko wierzchołek góry lodowej. Romance scam to poważny problem, który nie jest zbytnio nagłaśniany, ponieważ ofiarom często jest bardzo ciężko przyznać się, że osoba, w której się zakochały, okazała się oszustem.

Jak nie dać się oszukać?

• Korzystając z portali randkowych i społecznościowych, pamiętaj o zasadzie ograniczonego zaufania. Atrakcyjne zdjęcia dostępne na profilu nowego “znajomego” mogą wcale nie należeć do niego. By sprawdzić, czy pochodzą one z innego miejsca w sieci, można użyć serwisu: https://tineye.com/. Z kolei aby sprawdzić prawdziwość danych amanta, można skorzystać z wyszukiwarki np.  Google lub Bing.
• Wymagaj kontaktu bezpośredniego – jeśli rozmówca nie chce rozmawiać przez telefon lub poprzez wideorozmowę to zły znak.
• Uważaj na zbyt szybkie wyznania miłosne i poważne deklaracje.
• Nigdy nie podawaj swoich wrażliwych danych, prywatnych informacji, ani nie wysyłaj skanów żadnych dokumentów!
• Prośby o pieniądze (nawet niewielką kwotę) ZAWSZE traktuj jako poważne ostrzeżenie!
• Pamiętaj o ostrożności przy klikaniu linków! Weryfikuj adres, pod który prowadzą.

Źródło: własne,

https://pieniadze.rp.pl/konta-bankowe/art37955981-romantyczni-cyberprzestepcy-jak-wyludzaja-pieniadze-podrywacze-oszusci

https://www.nask.pl/pl/aktualnosci/5143,Amerykanski-zolnierz-lekarka-z-Syrii-Jak-nie-dac-sie-oszukac-w-czasach-gdy-milos.html

Grafika: Freepik

Marianna Pacut

Redaktorka Net Complex Blog